همتا به همتا (Peer To Peer) به وضعیتی اشاره دارد که در آن چندین همتا به جای اتصال به یک مرکز واحد، مستقیما با یکدیگر ارتباط دارند. این مفهوم هم به عنوان یک اصطلاح فنی و هم به عنوان یک رویکرد ساختاری مورد استفاده قرار میگیرد.
شبکههای همتا به همتا (P2P) یک مدل ارتباطی در شبکههای کامپیوتری هستند که در آن دستگاهها بدون نیاز به سرور مرکزی یا مدیر، به صورت مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و منابع را به اشتراک میگذارند.
در این نوع شبکه، هر دستگاه همزمان به عنوان مشتری و سرور عمل میکند، به این معنا که میتواند منابع را ارائه دهد و از دیگران درخواست کند. این قابلیت به دستگاهها امکان میدهد تا به راحتی فایلها را به اشتراک بگذارند و از دیگران فایلها را دانلود کنند.
شبکههای همتا به همتا به طور معمول برای کاربردهایی نظیر اشتراکگذاری فایل، محاسبات توزیعشده و پیامرسانی فوری استفاده میشوند. این شبکهها با امکان توزیع سریع فایلهای بزرگ و حذف وابستگی به سرور مرکزی، شبکه را مقاومتر و مقیاسپذیرتر میسازند.
مفهوم همتا به همتا چگونه شکل گرفت و چه ویژگی هایی دارد؟
مفهوم همتا به همتا، که اخیرا با ظهور شبکههای رمزنگاری و بلاکچین بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، در واقع از قدیم نیز وجود داشته و در آغاز ظهور فناوری اینترنت و توسعه سیستمهای کامپیوتری شکل گرفت.
مدل شبکه همتا به همتا به دستگاههای محاسباتی، مانند کامپیوترها، این امکان را میدهد که به طور مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و منابع یا دادهها را به اشتراک بگذارند. این مدل به طور ذاتی توزیعشده است و به دنبال جایگزینی برای شبکههای مبتنی بر سرور مرکزی بود.
در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، ایدههای اشتراکگذاری و ساختار همتا به همتا ظهور کردند تا با محدودیتهای مدلهای شبکهای که به سرورهای مرکزی وابسته بودند و مشکلاتی چون کاهش بهرهوری و اختلالات خدمات را به همراه داشتند، مقابله کنند.
وابستگی به یک سرور مرکزی میتواند منجر به مشکلاتی مانند کاهش بهرهوری، اختلالات خدمات، و تهدیدات امنیتی شود. به همین دلیل، جستجوی ساختارهای جایگزین آغاز گردید.
برای پاسخ به این مشکلات، مدلهای همتا به همتا توسعه یافتند. در این مدلها، هر دستگاه میتواند به عنوان هم مشتری و هم سرور عمل کند و دادهها و منابع را به اشتراک بگذارد، که به افزایش کارایی شبکه و کاهش اختلالات خدمات کمک میکند.
در دهههای ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰، شبکههای همتا به همتا به دلیل برنامههای اشتراکگذاری فایل مانند Napster که از این مدل استفاده میکردند، به شدت محبوب شدند و امکان اشتراکگذاری مستقیم فایلهای موسیقی را فراهم کردند.
با پیشرفتهای بعدی در پروتکلها و برنامههایی مانند BitTorrent، استفاده از شبکههای همتا به همتا گسترش یافت و برای توزیع و اشتراکگذاری سریع فایلهای بزرگ به کار رفت. این مدلها به مرور به راهکاری رایج برای انجام تراکنشهای توزیعشده تبدیل شده و وابستگی به سرورهای متمرکز را کاهش دادهاند.
رابطه میان بیتکوین و شبکههای همتا به همتا چیست؟
بیتکوین یک ارز دیجیتال با ساختار شبکه توزیعشده است که در تاریخ 31 اکتبر 2008 توسط فرد یا افرادی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو در مقالهای تحت عنوان “بیتکوین: سیستمی برای پرداخت الکترونیکی همتا به همتا” معرفی شد. رشد و محبوبیت بیتکوین نقش مهمی در گسترش و شناخت سیستمهای همتا به همتا ایفا کرده است. به این ترتیب، شبکههای همتا به همتا به مدلی جدید و قابل توجه در دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال تبدیل شدهاند. این شبکهها در پروژههای مختلف ارز دیجیتال و داراییهای دیجیتال به کار گرفته شدهاند و امروزه، شبکهها و سیستمهای همتا به همتا در اکثر حوزهها قابل استفاده هستند.



