راز سقوط ۴۰ دقیقه ای بازار رمزارزها در بایننس

آیا بایننس عامل سقوط ۱۹ میلیارد دلاری بازار کریپتو در اکتبر بود یا قربانی آن؟

در ماه اکتبر، بازار رمزارزها شاهد یکی از بزرگ ترین سقوط های تاریخ خود بود؛ بیش از ۱۹ میلیارد دلار لیکوئیدیشن تنها در عرض چند ساعت اتفاق افتاد. در حالی که صرافی بایننس (Binance) این رویداد را یک «اشکال فنی» توصیف کرد، برخی تحلیلگران آنچین معتقدند ماجرا فراتر از یک خطای سیستم بوده است.

سقوط ناگهانی در کمتر از یک ساعت

در تاریخ ۱۰ اکتبر، تنها در یک بازه ۴۰ دقیقه ای، قیمت برخی از دارایی های رپد (Wrapped Assets) در بایننس به طرز غیرعادی سقوط کرد:

• USDe تا ۰.۶۵ دلار پایین آمد، در حالی که در سایر صرافی ها حدود ۰.۹ دلار بود.
• wBETH حدود ۸۸٪ از ارزش خود را از دست داد و به ۴۳۰ دلار رسید.
• BNSOL نیز بیش از ۸۰٪ سقوط کرد و تا سطح ۳۴.۹ دلار پایین آمد.

نکته عجیب اینجاست که این افت قیمت ها تنها در بایننس اتفاق افتاد؛ سایر صرافی ها و استخرهای دیفای ثبات نسبی خود را حفظ کردند. همین موضوع باعث شد شک و تردیدها درباره نقش بایننس در این اتفاق بالا بگیرد.

چهار روز پیش از این اتفاق، در تاریخ ۶ اکتبر، بایننس اعلام کرده بود که قصد دارد روش قیمت گذاری دو دارایی مهم (wBETH و BNSOL) را تغییر دهد. این اعلامیه در ظاهر عادی به نظر می رسید، اما برخی تحلیلگران آن را شروع یک سناریوی حساب شده دانستند.

به گفته کاربر تحلیلگر «StarPlatinum» در شبکه X، این تغییر باعث شد یک بازه چهاردروزه (۱۰ تا ۱۴ اکتبر) ایجاد شود که در آن بازارهای کم عمق (Thin Books) در معرض دستکاری و نابودی وثیقه ها در معاملات مارجین و فیوچرز قرار گرفتند.

حرکت میلیاردها دلار پیش از سقوط

داده های آنچین نشان می دهد که بیش از ۱۰ میلیارد دلار درست ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از سقوط، به کیف پول های صرافی ها منتقل شده است. چندین آدرس مرتبط با بایننس، از جمله 0xdfd529 و 0x28c6c0، با این جریان های مالی ارتباط داشتند. این موضوع احتمال هماهنگی یا برنامه ریزی قبلی را تقویت می کند.

در همین بازه زمانی، صرافی کوین بیس نیز بیش از ۱٬۰۶۶ بیت کوین را از کیف پول سرد به کیف پول گرم منتقل کرد. هرچند برخی کارشناسان این موضوع را حرکت نقدینگی معمولی می دانند، اما زمان دقیق آن سؤالات زیادی را برانگیخت.

غیبت بازارسازها و سود میلیاردی از شورت ها

در زمان سقوط، دو بازارساز بزرگ یعنی Wintermute و Jump Trading در دفتر سفارشات بایننس غایب بودند. در همین حین، یک حساب جدید موقعیت های شورت ۱.۱ میلیارد دلاری روی بیت کوین و اتریوم باز کرد و بر اساس برآوردها، بین ۱۶۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار سود کسب کرد.

بایننس مدعی است که این حادثه تنها به دلیل «مشکل در داده های قیمتی» بوده و هیچ دستکاری ای در کار نبوده است. اما جامعه کریپتو به این توضیح اکتفا نکرده و همچنان احتمال دخالت انسانی یا حمله هدفمند را مطرح می کند.

آیا بایننس هدف حمله بوده است؟

روزنامه نگار شناخته شده کریپتو، کالین وو (Colin Wu)، نظری متفاوت دارد. او معتقد است که این اتفاق در واقع یک حمله هماهنگ علیه بایننس و یکی از بازارسازهای اصلی آن بوده است.

وو توضیح می دهد که مهاجمان از نقطه ضعف سیستم حساب یکپارچه (Unified Account) بایننس استفاده کرده اند؛ جایی که کاربران می توانستند دارایی های پرنوسان مانند USDe، wBETH و BNSOL را به عنوان وثیقه استفاده کنند. وقتی این دارایی ها از نسبت برابری خود خارج شدند (دی پگ)، ارزش وثیقه ها سقوط کرد و موجی از لیکوئیدیشن های زنجیره ای را به راه انداخت.

به گفته وو، این حمله دقیقاً بین اعلام به روزرسانی اوراکل بایننس (۶ اکتبر) و اجرای آن (۱۴ اکتبر) رخ داد؛ یعنی زمانی که سیستم در حساس ترین وضعیت ممکن قرار داشت.

نتیجه گیری: یک هشدار بزرگ برای کل بازار

چه این حادثه ناشی از یک باگ فنی بوده باشد و چه نتیجه یک عملیات هدفمند، پیام روشنی برای بازار کریپتو دارد:
وقتی میلیاردها دلار دارایی به سیستم قیمت گذاری داخلی یک صرافی وابسته باشد، حتی چند دقیقه اختلال می تواند کل بازار را متزلزل کند.

بیشتر بخوانید: CZ شایعه تأسیس بانک کریپتویی در قرقیزستان را رد کرد