بیت کوین رونز (Bitcoin Runes) یک پروتکل جدید مبتنی بر بلاکچین بیت کوین است که امکان ایجاد و مدیریت توکن های قابل تعویض را بر روی این شبکه فراهم می کند.
این پروتکل به طور خاص برای رفع نیازهایی مانند توکن های میم کوین و دارایی های دیجیتال مشابه طراحی شده است.
قبل از معرفی رونز، ایجاد توکن های قابل تعویض در بیت کوین چالش برانگیز بود و بیشتر توکن های قابل تعویض (مثل ERC-20 در اتریوم) از شبکه هایی با قابلیت های پیچیده تر استفاده می کردند. اما رونز با استفاده از ویژگی های اصلی بیت کوین مانند UTXO و کدهای پایه ساده توانسته این مشکل را حل کند.
تاریخچه و تکامل پروتکل های بیت کوین برای توکن ها
قبل از رونز (Runes)، چندین پروژه برای ایجاد توکن ها و دارایی های دیجیتال بر روی بلاکچین بیت کوین تلاش کرده بودند. در سال های گذشته، پروژه هایی مانند Colored Coins و Counterparty توانسته بودند برخی ویژگی های توکن سازی را در بیت کوین پیاده سازی کنند، اما هیچ کدام قادر به ارائه توکن های قابل تعویض نبودند.
در دسامبر 2022، توسعه دهنده ای به نام Casey Rodarmor پروتکلی به نام Ordinals را معرفی کرد که می توانست NFTها را بر روی بیت کوین ایجاد کند. با این حال، این پروتکل حجم زیادی از داده ها را در بلاکچین بیت کوین ذخیره می کرد که باعث کندی شبکه و افزایش هزینه ها می شد.
در پاسخ به این محدودیت ها، پروتکل رونز در سال 2023 معرفی شد که از توانایی های اصلی بیت کوین بهره می برد و می تواند توکن های قابل تعویض را بدون افزایش بار اضافی در بلاکچین بیت کوین ایجاد کند.
ویژگی های اصلی پروتکل رونز Runes
پروتکل رونز از ویژگی های منحصر به فردی بهره می برد که باعث تمایز آن از سایر پروتکل ها می شود:
- استفاده از UTXO: رونز از سیستم خروجی تراکنش خرج نشده (UTXO) که پایه گذار کارکرد بیت کوین است، برای ایجاد توکن ها استفاده می کند. این سیستم امکان تعریف توکن ها و مدیریت آن ها را به طور ساده تری فراهم می آورد.
- کمترین نیاز به تغییر در بلاکچین: برخلاف برخی دیگر از پروتکل ها که نیاز به ذخیره سازی داده های زیاد در شبکه دارند، رونز از فضای بلاکچین بهینه استفاده می کند و بار اضافی ایجاد نمی کند.
- Taproot و SegWit: پروتکل رونز از قابلیت های بهبود یافته در بیت کوین مانند Taproot و SegWit برای کاهش هزینه ها و زمان پردازش تراکنش ها استفاده می کند. این دو آپدیت به شبکه بیت کوین امکان پردازش تراکنش های پیچیده تر را با کارایی بالاتر می دهند.
تفاوت رونز با سایر پروتکل ها
در دنیای بیت کوین، پیش از رونز، پروتکل های دیگری برای ایجاد توکن ها وجود داشتند، مانند BRC-20 و SRC-20. این پروتکل ها از روش های پیچیده تری برای ایجاد توکن های قابل تعویض استفاده می کردند و در بسیاری از موارد باعث افزایش حجم داده ها و کاهش سرعت شبکه می شدند.
اما رونز با استفاده از خروجی های تراکنش خرج نشده (UTXO) و دستور OP_RETURN در کد بیت کوین، از ایجاد حجم اضافی داده ها جلوگیری می کند و در نتیجه شبکه بیت کوین دچار کندی نمی شود.
کاربردهای پروتکل رونز
پروتکل رونز در حال حاضر بیشتر برای ایجاد میم کوین ها و توکن های مشابه استفاده می شود. با این حال، امکاناتی که این پروتکل برای توسعه دهندگان فراهم می کند، در آینده می تواند به ساخت انواع دیگر دارایی های دیجیتال قابل تعویض منجر شود.
ایجاد و مدیریت توکن ها با استفاده از رونز به طور عمده از طریق کیف پول های ویژه ای که از این پروتکل پشتیبانی می کنند، انجام می شود. این کیف پول ها امکان ضرب، ذخیره و انتقال توکن ها را در شبکه بیت کوین فراهم می آورند.
چرا رونز محبوب شده است؟
رونز توانسته است محبوبیت زیادی در میان کاربران و توسعه دهندگان پیدا کند زیرا این پروتکل علاوه بر ساده سازی فرایند ایجاد توکن های قابل تعویض، از نظر هزینه ای نیز بسیار به صرفه است. ویژگی هایی همچون کارایی بالا، عدم بار اضافی بر شبکه، و استفاده از ویژگی های اصلی بیت کوین باعث شده اند که رونز به یک انتخاب جذاب برای کاربران و پروژه های جدید تبدیل شود.
نتیجه گیری
پروتکل رونز با هدف ارائه راه حلی ساده و کارآمد برای ایجاد توکن های قابل تعویض در شبکه بیت کوین توسعه یافت. این پروتکل با استفاده از ویژگی های پایه ای بیت کوین مانند UTXO و دستور OP_RETURN، به توسعه دهندگان این امکان را می دهد که بدون ایجاد بار اضافی بر شبکه، توکن های قابل تعویض خود را در بلاکچین بیت کوین ایجاد و مدیریت کنند.
در آینده ای نه چندان دور، انتظار می رود که رونز نه تنها برای میم کوین بلکه برای انواع مختلف دارایی های دیجیتال به کار گرفته شود.
بیشتر بدانید: مدل UTXO بیتکوین چیست و چگونه میتوان آنها را مدیریت کرد؟
